Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst
Tengere rus (Juncus%20tenuis)
De Tengere rus groeit in pollen langs wandelpaden in bos- en heidegebieden, maar ook op vochtige zandgrond.
Kenmerkend zijn vooral de lange, uitstaande schutbladen die vaak ver boven de bloeiwijze uitsteken.
De planten zien er lichtgeel tot groenig uit. De bloemen zitten tamelijk dicht op elkaar.
De 6 bloemdekbladen hebben een zeer lange punt, die vaak boven de vrucht uitsteekt. Ze zijn strokleurig en hebben een vliezige rand. De bloeiwijze is een losse, smalle pluim met rechtopstaande takken van zeer ongelijke lengte.
De bladeren zijn licht- tot grasgroen met bruinige, al snel vezelige bladschedes. De wortelbladen zijn plat tot gootvormig, slap en tot 30 cm lang. Het stengelblad heeft een geoorde schede.
De doosvrucht is eivormig stomp en bevat tientallen zaadjes. De zaden zijn bij vochtig weer slijmerig en kleven dan gemakkelijk vast aan schoeisel, waardoor de plant zich gemakkelijk verspreidt.
Kenmerkend zijn vooral de lange, uitstaande schutbladen die vaak ver boven de bloeiwijze uitsteken.
De planten zien er lichtgeel tot groenig uit. De bloemen zitten tamelijk dicht op elkaar.
De 6 bloemdekbladen hebben een zeer lange punt, die vaak boven de vrucht uitsteekt. Ze zijn strokleurig en hebben een vliezige rand. De bloeiwijze is een losse, smalle pluim met rechtopstaande takken van zeer ongelijke lengte.
De bladeren zijn licht- tot grasgroen met bruinige, al snel vezelige bladschedes. De wortelbladen zijn plat tot gootvormig, slap en tot 30 cm lang. Het stengelblad heeft een geoorde schede.
De doosvrucht is eivormig stomp en bevat tientallen zaadjes. De zaden zijn bij vochtig weer slijmerig en kleven dan gemakkelijk vast aan schoeisel, waardoor de plant zich gemakkelijk verspreidt.
Kenmerken van het geslacht Rus (Juncus) waartoe Tengere rus behoort.
Kijk als eerste stap bij het determineren of de bloemen alleen of met meerdere bijeen in een hoofdje staan. Alleenstaande bloemen sluiten al veel mogelijkheden uit.
Vervolgens vormen de plaatsing van de bloeiwijze (zijdelings of aan de top van de stengel) en de uitbundigheid van de vertakkingen en bloeiwijzen een handig handvat voor een eerste indeling.
Bepalend voor het uiterlijk van de rus is vaak ook de lengte van het schutblad. Dit blad zit iets onder de bloeiwijze aan de stengel. Soms is het veel langer dan de bloeiwijze. Het lijkt dan alsof de stengel heel ver doorloopt en de bloeiwijze zijdelings geplaatst is.
Het geslacht Juncus (Rus) heeft onbehaarde, smalle, meestal priemvormige bladen en veelzadige vruchten. Het geslacht Veldbies (Luzula) dat eveneens tot de Russenfamilie behoort heeft aan de rand vezelig behaarde, vlakke bladen en een 3-zadige vrucht.
Bij het determineren van de verschillende russen wordt, zoals al opgemerkt, als eerste gekeken naar de plaatsing van de bloeiwijze en naar het aantal bloemen in het hoofdje.
Een tweede kenmerk zit helaas onder de grond. Een korte of lange wortelstok. De planten met korte wortelstok kunnen gemakkelijk uit de grond worden getrokken, die met een lange wortelstok niet. Maar ja.... ga in een druk bezocht natuurgebied maar eens een plantje uit de grond trekken.... . Gelukkig verraadt de vorm waarin de planten groeien ook al het een en ander over de lengte van de wortelstok.
Op de knopen van de lange wortelstok ontwikkelen zich op min of meer gelijke afstand spruiten. De planten staan derhalve keurig in het gelid en vormen met elkaar zoden of matten. Een mooi voorbeeld hiervan is de Veldrus.
De planten met korte wortelstok groeien in pollen.
De Trekrus (een rus van heidevelden) groeit in heksenkringen.
Op zoek naar een derde belangrijk kenmerk moet je de bladeren en de stengel van de plant doorsnijden. Is de stengel gevuld of hol en al dan niet voorzien van dwarsschotten? Is de stengel rond of afgeplat? Bij sommige soorten zijn de dwarsschotten ook aan de buitenkant al duidelijk te onderscheiden.
Er zijn wortelbladen en meestal ook, kortere, stengelbladen. De bladeren zitten met een bladschede aan de stengel en hebben al dan niet oortjes. Ook dit dient te worden bestudeerd.
De bloemen hebben 2 kransen van drie bloemdekbladen. Ze zijn meestal bruin, soms voorzien van een groene streep. De vorm is lancetvormig, spits of meer stomp en soms is er nog een topspitsje. Er zijn 6 meeldraden, soms slechts 3.
De vrucht is 1- of 3-hokkig. De vorm van de vrucht is driekantig, eivormig of sigaarvormig. Bovenop de vrucht zit een stijl met vaak roze getinte stempels.
Bij het determineren kijk je naar de lengte en de al dan niet spitse top van de buitenste 3 bloemdekbladen en die van de binnenste 3 bloemdekbladen. Ze zijn niet altijd gelijk gevormd of even lang. Ook de kleur speelt uiteraard een rol. Daarna bekijk je de vorm van de vrucht en de lengte van de stijl.
Het moge duidelijk zijn, het determineren van de rus is een hele klus.
Kijk als eerste stap bij het determineren of de bloemen alleen of met meerdere bijeen in een hoofdje staan. Alleenstaande bloemen sluiten al veel mogelijkheden uit.
Vervolgens vormen de plaatsing van de bloeiwijze (zijdelings of aan de top van de stengel) en de uitbundigheid van de vertakkingen en bloeiwijzen een handig handvat voor een eerste indeling.
Bepalend voor het uiterlijk van de rus is vaak ook de lengte van het schutblad. Dit blad zit iets onder de bloeiwijze aan de stengel. Soms is het veel langer dan de bloeiwijze. Het lijkt dan alsof de stengel heel ver doorloopt en de bloeiwijze zijdelings geplaatst is.
Het geslacht Juncus (Rus) heeft onbehaarde, smalle, meestal priemvormige bladen en veelzadige vruchten. Het geslacht Veldbies (Luzula) dat eveneens tot de Russenfamilie behoort heeft aan de rand vezelig behaarde, vlakke bladen en een 3-zadige vrucht.
Bij het determineren van de verschillende russen wordt, zoals al opgemerkt, als eerste gekeken naar de plaatsing van de bloeiwijze en naar het aantal bloemen in het hoofdje.
- De bloemen (meestal in trossen) zitten zijdelings aan de steel
- De bloemen zitten aan de top van de stengels. De stengel vertakt zich in hoofd- en zijtakken. Men onderscheidt hier weer 2 types.
- een compacte pluim bestaande uit enkele takjes. Aan de takjes zitten 1 of meerdere bloemen.
- een losse pluim bestaande uit veel takjes
Een tweede kenmerk zit helaas onder de grond. Een korte of lange wortelstok. De planten met korte wortelstok kunnen gemakkelijk uit de grond worden getrokken, die met een lange wortelstok niet. Maar ja.... ga in een druk bezocht natuurgebied maar eens een plantje uit de grond trekken.... . Gelukkig verraadt de vorm waarin de planten groeien ook al het een en ander over de lengte van de wortelstok.
Op de knopen van de lange wortelstok ontwikkelen zich op min of meer gelijke afstand spruiten. De planten staan derhalve keurig in het gelid en vormen met elkaar zoden of matten. Een mooi voorbeeld hiervan is de Veldrus.
De planten met korte wortelstok groeien in pollen.
De Trekrus (een rus van heidevelden) groeit in heksenkringen.
Op zoek naar een derde belangrijk kenmerk moet je de bladeren en de stengel van de plant doorsnijden. Is de stengel gevuld of hol en al dan niet voorzien van dwarsschotten? Is de stengel rond of afgeplat? Bij sommige soorten zijn de dwarsschotten ook aan de buitenkant al duidelijk te onderscheiden.
Er zijn wortelbladen en meestal ook, kortere, stengelbladen. De bladeren zitten met een bladschede aan de stengel en hebben al dan niet oortjes. Ook dit dient te worden bestudeerd.
De bloemen hebben 2 kransen van drie bloemdekbladen. Ze zijn meestal bruin, soms voorzien van een groene streep. De vorm is lancetvormig, spits of meer stomp en soms is er nog een topspitsje. Er zijn 6 meeldraden, soms slechts 3.
De vrucht is 1- of 3-hokkig. De vorm van de vrucht is driekantig, eivormig of sigaarvormig. Bovenop de vrucht zit een stijl met vaak roze getinte stempels.
Bij het determineren kijk je naar de lengte en de al dan niet spitse top van de buitenste 3 bloemdekbladen en die van de binnenste 3 bloemdekbladen. Ze zijn niet altijd gelijk gevormd of even lang. Ook de kleur speelt uiteraard een rol. Daarna bekijk je de vorm van de vrucht en de lengte van de stijl.
Het moge duidelijk zijn, het determineren van de rus is een hele klus.
| familie | Russenfamilie (Juncaceae) |
| info familie | Kruidachtige, 1-jarige of overblijvende planten. Meestal met een wortelstok. Leden van de Russenfamilie hebben smalle, grasachtige bladeren. De bloemen zijn regelmatig van vorm en 2-slachtig. Er zijn 6 bloemdekbladen, die groen, bruin of strokleurig zijn, aan de rand vaak vliezig. Er zijn 6 of 3 meeldraden. Het vruchtbeginsel is bovenstandig, 1-3-hokkig met 3 draadvormige stempels. De vrucht is een 3- tot veelzadige doosvrucht. |
| naam | tengere_rus (juncus tenuis) |
| waar | op vaste, meestal onverharde paden, vooral in bos- en heidegebieden, ook op open, vochtige zandgrond |
| bloei | juni - september |
| kleur | groengeel met vliezige rand |
| blad | blad licht- tot grasgroen, blad alleen onder aan de stengel, smal, vlak en slap |
| vrucht | veelzadige vrucht |