Maarts viooltje

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Maarts viooltje (Viola%20odorata)

Het Maarts viooltje heeft, evenals het Ruig viooltje en het Moerasviooltje, geen bladeren aan de bloemstengel, maar de bladeren ontspruiten direct aan de wortelstok die boven de grond of iets onder de grond ligt.
De kelkblaadjes hebben een stompe top. De bloemen zijn vrij fors en blauw of paars van kleur. De stempel is een omgebogen haakje. Deze laatste 3 kenmerken gelden zowel voor het Maarts viooltje als voor het Ruig viooltje (Viola hirta).
Het Maarts viooltje heeft welriekende, paarse, wat gedrongen bloemen. De plant heeft lange uitlopers. Het blad is breed-hartvormig met stompe top.
Het Ruig viooltje heeft langwerpige, grote bloemen, ze doen een beetje slap aan. De kleur is lila-blauw. Ruig viooltje is geurloos. De bladen zijn smal-hartvormig, met een langgerekte, spitse top. Aanvankelijk soms nog kaal, maar tegen de zomer dicht behaard. Er zijn geen uitlopers. Komt veel voor in de duinen.
Kenmerken van het geslacht Viooltje  (Viola) waartoe Maarts viooltje behoort.

In Europa komt maar 1 geslacht uit de Viooltjesfamilie voor, het geslacht Viola.
  • Om het gevonden viooltje op naam te brengen kijk je allereerst naar de twee zijdelingse kroonblaadjes.
    Staan deze omhoog gericht of juist omlaag?
    • Schuin omhoog wijzend ==> Akkerviooltje (V. arvensis), Zinkviooltje (V. lutea), Driekleurig viooltje (V. tricolor) of het Duinviooltje (V. curisii)
      Het Akkerviooltje en Zinkviooltje hebben meestal grotendeels witte of gele kroonblaadjes.
    • Schuin omlaag wijzend ==>
      • Kelkblaadjes spits - bloemen aan bebladerde stengels
        ==> Hondsviooltje (V. canina), Melkviooltje (V. stagnina), Zandviooltje (V. rupestris), Donkersporig bosviooltje (V. reichenbachiana) en Bleeksporig bosviooltje (V. riviniana)
      • Kelkblaadjes stomp - bloemen in de oksels van rozetbladen, geen bebladerde stengels
        ==> Moerasviooltje (V. palustris), Maarts viooltje (V. odorata) en Ruig viooltje (V. hirta)

SPECIFICATIES - maarts_viooltje
familieViooltjesfamilie (Violaceae)
info familieDe bloemen van viooltjes hebben een spoor, dit is een verlengstuk van het onderste bloemblad. In de spoor hangt een aanhangsel van 2 van de meeldraden.
De in totaal 5 meeldraden staan om de stamper heen en laten alleen de stempel vrij. De helmknoppen vormen een kegelvormig lichaampje. Binnen in dit kegeltje komt het stuifmeel vrij. Dit stuifmeel valt in een kuiltje in het onderste grootste bloemkroonblad. De tong van een insect dat poogt honing uit de spoor te snoepen komt langs het kuiltje en neemt het stuifmeel mee.

Bij het driekleurig viooltje zit er een gaatje in de stempel waardoor het stuifmeel naar binnen kan, een veiligheidsklepje zorgt dat het eigen stuifmeel niet naar binnen kan.
Blauwe wilde viooltjes hebben behalve gewone ook cleistogame bloemen en zelfbestuiving is dan ook aan de orde van dag.
De vruchtjes zijn éénhokkig en springen met drie kleppen open. De zaden zitten midden op de kleppen. Bij uitdrogen drukken de wanden tegen de kleppen en de zaden schieten ver weg naar buiten.

De Viooltjesfamilie kent slechts 1 geslacht - Viola.
naam maarts_viooltje (viola odorata)
waar op vochtige, voedselrijke grond in loofbossen, onder heggen en hakhout, in holle wegen en beschaduwde bermen, stinzenplant - bijgoed
bloei maart- mei
kleur paarsblauw
blad breed, hartvormig, met stompe top
vrucht eenhokkig vrucht met drie kleppen