Vliegenzwam

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Vliegenzwam (Amanita%20muscaria)

Rood met witte stippen.... de enige paddestoel die zelfs elke kleuter kent.

Vliegenzwammen: dan is het echt herfst! Hoewel je ze al vanaf augustus kunt vinden, zijn ze toch onlosmakelijk verbonden met oranjerood gekleurde herfstbossen, kastanjes, eikels en beukennootjes. Evenals met kabouters en heksen. De verschijning van deze sprookjesfiguren hangt waarschijnlijk samen met de hallucinerende werking van de vliegenzwam.
Het giftige rode velletje werd vroeger gebruikt als vliegendodend middeltje, hier komt ook de naam vandaan.
Kenmerken van het geslacht Amanieten  (Amanita) waartoe Vliegenzwam behoort.

Behalve het velum universale dat in vlokken of schubben op de hoed achterblijft en vaak ook als beurs aan de voet, is er dikwijls ook een velum partiale, in de vorm van een ring om de steel.
De witte plaatjes staan vrij van de steel.
Sporeekleur is wit (soms bleekgroen).
Er komen in Nederland 22 soorten voor, waarvan de Vliegenzwam wel de meest aansprekende is.
Een subgenus vormen de Amanitaopsis. Kenmerken van dit subgeslacht zijn: een duidelijk gevoorde hoedrand, geen ring rond de steel, een beurs aan de steelbasis en een slanke knol. Ze staan meestal diep in de grond.

SPECIFICATIES - vliegenzwam
familieAmanieten en Kleefparasols (Amanitaceae)
info familieDe familie van de Amanitaceae kent twee geslachten:
- de kleefparasols (Limacella) en de
- amanieten (Amanita).

De Kleefparasols hebben slijmerig-kleverige hoeden en vrijstaande plaatjes met een ring of ringzone. Sporeekleur wit.
De Amanieten hebben een beurs (velum universale) en een ring (velum partiale ).

De meeste leden van de Amananieten-familie zijn uiterst giftig.

Het velum universale is een vlies dat geheel om het nog zeer jonge vruchtlichaam heen zit en in de vorm van schubben of vlokken op de hoed en/of in de vorm van een volva of beurs om de steelvoet achterblijft.

Het velum partiale is een vlies dat slechts het sporendragend gedeelte van de jonge paddestoel beschermt, het zit tussen de hoedrand en de top van de steel. Bij het groeien van de hoed scheurt het vlies en blijft als een ring achter op de steel. Bij bijvoorbeeld de gordijnzwammen hangen de restanten vaak nog aan de hoedrand.
naam vliegenzwam (Amanita muscaria)
waar in loof- en naaldbossen, parken, bermen, onder allerlei bomen bij voorkeur berken
sporeekleur wit
hoed rood met witte stippen (velumresten)
steel wit met wrattige knol, geen beurs, ring aan bovenzijde niet gevoord
plaatjes wit